We maken een onderscheid tussen Essentie en gender. Gender is het biologische onderscheid tussen mensen met een mannelijk fysiek lichaam en mensen met een vrouwelijk fysiek lichaam. Mannelijke en vrouwelijke Essentie is het onderscheidingsvermogen dat we ontwikkelen tussen de mannelijke scheppende principes en levensenergieën (actief, richtinggevend, sturend, expressief, vol, yang, hard, expansief, …) en de vrouwelijke scheppende principes en levensenergieën (passief, aantrekkend, vruchtbaar, ontvangend, ontvankelijk, leeg, yin, zacht, omvattend, …).
Beide genders, mannen én vrouwen, hebben zowel het mannelijke als het vrouwelijke creatieve principe in zich. Er is min of meer een verband tussen gender en de twee polariteiten van het creatieve principe, maar dit is verre van een absolute classificatie. Over het algemeen veronderstellen we dat de fysiologie van een mannelijk lichaam enigszins gemakkelijker uitdrukking geeft aan de mannelijke polariteit van het scheppende principe en dat de fysiologie van een vrouwelijk lichaam ietwat gemakkelijker uitdrukking geeft aan de vrouwelijke polariteit van het scheppende principe. Maar dat neemt niet weg dat beide genders geheel vrij toegang hebben tot beide polariteiten van de gehele creatieve potentie.
In de filosofie van MannenWerk gaan we uit van de gelijkwaardigheid tussen genders, mannen zijn als mens gelijkwaardig aan vrouwen en omgekeerd. Bovendien stellen we dat beide polariteiten van het creatieve principe, de yang en de yin pool, niet alleen gelijkwaardig zijn maar dat ze bovendien onafscheidelijk en wederzijds afhankelijk zijn. Net zoals het voor de mensheid van vitaal belang is dat mannen en vrouwen (positief) pro-creatief en coöperatief samengaan.
De filosoof Loa Tzu illustreert dit wederzijds samengaan tussen yin en yang in een haast wetenschappelijke poëzie (hoofdstuk 2 van de Tao Te Ching).
“Zijn en niet-zijn brengen elkaar voort.
Moeilijk en gemakkelijk complementeren elkaar.
Lang en kort bepalen elkaar.
Hoog en laag zijn elkaars tegengestelden.
Vooraan en achteraan volgen elkaar.”
Wat is nu ‘essentie’ ? Essentie is het wezenlijke kenmerk van iets, los van randfenomenen, vrij van uiterlijke normen, afspraken of conventies. Het is dat wat zichtbaar wordt als iets of iemand helemaal zichzelf kan zijn. Zo is de essentie van water dat het nat is en noodzakelijk is voor leven. Het is iets dat we kunnen waarnemen en door directe ervaring vaststellen.
De mannelijke essentie is ‘dat wat zichtbaar wordt wanneer mensen (mannen en vrouwen) het activerende principe in hun authentieke natuur ontdekken en uitdrukken, wanneer ze zichzelf toestemming geven om oprecht zichzelf te zijn in doen en laten, wanneer ze zich spontaan en vrij uit te drukken, niet gedicteerd door normen, mode of waan van de dag, maar gedreven door een innerlijke waarheid, vrij van politieke agenda of wat dan ook’.
De mannelijke essentie toont of manifesteert zich o.a. op de volgende 5 verschillende manieren:
- Starten of initiëren: de eerste vorm van mannelijke essentie is het starten van nieuwe dingen, het initiatief nemen, handelen, vertrekken, op weg gaan naar het bekende of onbekende, binnen of buiten de comfortzone … . Aan de basis ligt vaak een soort impuls die zich soms uit als een onweerstaanbaar verlangen, soms een vorm van onrust of een intentie ook. Tijdens de meerdaagse mannentochten nemen we elke dag meermaals het initiatief om opnieuw in beweging te komen. De impuls is er meestal – iets in ons zegt dat het tijd is om te gaan – maar die impuls volgen vergt vertrouwen en kracht, zo niet blijven we ter plaatse, lopen we vast, verliezen we onze daadkracht en creativiteit.
- Bijsturen of corrigeren: eens in beweging is het belangrijk om op de goede weg te blijven, trouw aan de gestelde intentie en dat vergt soms ingrijpen en bijsturen ook al is de verleiding groot om maar te laten begaan. Zo behouden we onze focus, anders riskeren we af te dwalen, te verdwalen. Soms geraken we ook tijdens de tocht van de weg af, het vergt vastberadenheid en moed om de juiste weg terug op te zoeken, soms een stuk terug te lopen en weer aan te pikken bij de weg die we gekozen hebben en die ons naar ons doel brengt.
- Stoppen: op het juiste moment stoppen is een hele kunst. Er is het ‘kleine stoppen’, stoppen als het tijd is om te eten, als het leven ons geschenken aanbiedt, stoppen als we moe zijn om te rusten. We doen dat tijdens de tocht meermaals per dag, het vergt alertheid, in contact zijn met het eigen gevoel, met mekaar en met de omgeving. In die interactie en verbondenheid kan magie en eenheid ervaren worden, kunnen wensen en intenties werkelijkheid worden. En er is het ‘grote stoppen’: de weg zelf in vraag stellen en stoppen waarmee we bezig zijn als blijkt dat het niet (langer) de juiste keuze is. Dit ‘grote stoppen’ is iets waar onze maatschappij meer dan ooit nood aan heeft: waar zijn we mee bezig? Kunnen en durven we STOP of GENOEG zeggen? En wat voor impact heeft dat? Ik geloof dat mannen vandaag op dat vlak een grote opdracht hebben: eerst voor zichzelf in hun eigen leven stop kunnen en durven zeggen, en daardoor anderen inspireren om hetzelfde te doen.
- Waakzaam aanwezig zijn: dit is vaak de onderstroom, of het mee stromen, zonder enige behoefte om iets te veranderen aan wat reeds goed is of goed op weg is, het is de ‘opvulling’ tussen starten, bijsturen en stoppen. Het is een bewustzijnstoestand die actief, levendig en alert is om het moment ’te plukken’ (seize the moment). Vaak is deze toestand onbewust, een ontspannen vorm van openheid en aanwezigheid, maar soms ook heel bewust en intens. Bijvoorbeeld wanneer de uitkijk ‘op wacht’ staat of wanneer de jager in zijn hut ‘wacht’ op het verschijnen van het wild. Waakzaam aanwezig zijn vergt een grote mate van kalmte, geduld en stabiliteit.
- Volledige rust: niets doen, overgave, loslaten, is een vorm van mannelijke essentie die vaak ondergewaardeerd en onderschat wordt maar broodnodig is. Het is immers in tijden van volledige rust en van totaal niets doen dat herbronning plaatsvindt, afstand genomen wordt, het werkelijk opladen en innerlijk voeden gebeurt, contact maken met de essentie in zijn totaliteit. Het is vanuit deze totale en vaak ook intieme vorm van rust dat het leven in al zijn kleur en diepgang zichtbaar wordt, intuïtie aangescherpt wordt, hoofd van bijzaak onderscheiden wordt. Veel mannen ervaren net op dit vlak een groot gebrek, met uitputting (soms zelfs burn-out) tot gevolg: rust in al zijn facetten is een bijzonder schaars gegeven geworden. Tijdens de vijfdaagse (en mannenactiviteiten in het algemeen) bouwen we daarom heel wat tijd voor rust in.
Goed afgestemd op de eigen noden en die van het moment, schept de evenwichtige mannelijke essentie orde, rust, duurzaamheid en stabiliteit. De wereld heeft daarom behoefte aan echte mannelijke essentie.